
Zaloguj się lub zarejestruj konto Włącz wersję mobilną

Przypominamy, że na stronie Fakturowo.pl dostępna jest nowa wersja serwisu Efaktury.org, serwis Efaktury.org będzie działał cały czas równolegle z serwisem Fakturowo.pl, więcej informacji na stronie Fakturowo.pl! W serwisie Fakturowo.pl dostępna jest integracja z systemem KSeF - system KSeF będzie wkrótce obowiązkowy dla wszystkich podatników. Zachęcamy do rejestracji konta - rejestracja konta w Fakturowo.pl jest bezpłatna i do niczego nie zobowiązuje!

Czy bank prawidłowo wystawił PIT-8C i czy w zaistniałej sytuacji wynikają dla Wnioskodawcy jakiekolwiek skutki podatkowe?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 25 marca 2010 r. (data wpływu 29 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia należności osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia należności osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 16 stycznia 1999 r. została zawarta pomiędzy bankiem a Panem i Pana żoną działającymi wówczas w ramach firmy prywatnej (sprzedający) i osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą (dłużnik) umowa o factoring w formie nieodnawialnej linii factoringowej. Na podstawie tej umowy bank miał wykupywać wierzytelności pieniężne przysługujące sprzedającemu wobec dłużnika z tytułu realizacji dostaw oleju opałowego bez przejęcia ryzyka wypłacalności dłużnika - do kwoty 800.000 zł. Umowa została zawarta na czas określony do dnia 1 sierpnia 1999 r. Bank miał płacić Pana firmie za towar, który firma ta sprzedawała dłużnikowi, zaś dłużnik miał w określonym czasie dokonać zapłaty bankowi. Jeżeli by tego jednak nie zrobił to Pan i Pana wspólnik byli zobowiązani do zwrotu bankowi otrzymanych wcześniej kwot z odsetkami. Kontrahent nie wywiązał się z terminowych (ani po terminowych) płatności, wobec czego bank zgodnie z dyspozycją § 15 ust. 1 umowy factoringowej winien przelać swą wierzytelność wobec dłużnika na sprzedającego. Bank nie uczynił tego do dnia dzisiejszego, co pozbawiło Pana możliwości wielu działań prawnych. W międzyczasie okazało się, iż padli Państwo ofiarą oszustwa, bowiem dłużnik od początku nie miał zamiaru wywiązywać się z zaciągniętych zobowiązań. Wobec dłużnika zostało wszczęte przed sądem rejonowym postępowanie karne - akt oskarżenia zawierał 29 zarzutów oszustwa, a łączna suma wyłudzonych pieniędzy oscyluje wokół 2, 5 mln zł. W tej sytuacji faktycznej i prawnej, z uwagi na konstrukcję umowy factoringowej, zobowiązani byli Państwo do zwrotu bankowi kwot uprzednio otrzymanych za towar, (przy braku jakiejkolwiek możliwości odzyskania towaru czy pieniędzy od kontrahenta z uwagi na brak cesji wierzytelności przez bank). W tym celu rozpoczęto negocjacje ugodowe, w wyniku których dnia 30 grudnia 2003 r. została podpisana ugoda, na mocy której zobowiązali się Państwo do zapłaty bankowi kwoty 565.000 zł w ratach do dnia 31 grudnia 2009 r., zaś bank, po wykonaniu ugody, do zwolnienia z pozostałej części długu, który na dzień zawierania ugody został wyliczony wraz z odsetkami na kwotę 1.183.890, 17 zł. Ugoda została wykonana w całości przez obie strony. Po wykonaniu zobowiązania bank wystawił osobno każdemu z Państwa (mimo że dług jest jeden) PIT-8C, wykazując uzyskanie w 2009 roku przez każdego z małżonków po 618.890, 17 zł przychodu z innego źródła.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy bank prawidłowo wystawił PIT 8C i czy w zaistniałej sytuacji wynikają dla Państwa jakiekolwiek skutki podatkowe.

Pana zdaniem, bank niezasadnie wystawił PIT-8C i niesłusznie zakwalifikował kwotę umorzenia jako przychód z innego źródła, bowiem w tej konkretnej sytuacji żaden przychód nie powstał, przeciwnie, poniesiono duże straty. Nie można, w Pana ocenie, każdego umorzenia długu traktować automatycznie jako przychodu, bowiem istotne jest rozważenie z jakiego tytułu dług wynikł i jakie jego umorzenie w istocie wywołuje skutki w majątku dłużnika. W rozmowie telefonicznej dowiedział się Pan, że bank wystawił PIT-8C kierując się interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 10 grudnia 2009 r.

Powyższe zostało, Pana zdaniem, jednak zastosowane wadliwie, bowiem problem poruszany w tej interpretacji dotyczy z gruntu innej sytuacji faktycznej - umorzenia kredytu zaciągniętego przez osobę fizyczną, a nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Istota problemu jest jednak inna. Przepisy nie precyzują, co należy rozumieć przez przychód z innego źródła", a zatem aby jakąś kwotę tak zakwalifikować, należy ustalić, czy rzeczywiście w majątku podatnika nastąpiło jakieś realne przysporzenie. Zgadza się Pan z poglądem, iż jeżeli ktoś zaciąga kredyt i z niego skorzysta, a następnie bank dokonuje częściowego umorzenia, to kwota, której w wyniku tego umorzenia nie musi zwracać stanowi dochód (bowiem poprzednio te pieniądze realnie otrzymał i z nich skorzystał np. kupił za kredyt rzecz wartą 50.000 zł, a dziś oddaje bankowi tylko 40.000 zł.). W Pana ocenie, sytuacja w tym przypadku jest jednak zupełnie inna. Z uwagi na specyfikę umowy factoringowej byli Państwo zobowiązani zwrócić bankowi pieniądze, które uprzednio otrzymali za sprzedany towar, a więc powstała sytuacja taka, jakby po prostu za ten towar nie otrzymali Państwo zapłaty. Trudno więc, w Pana ocenie, mówić o jakimkolwiek dochodzie, skoro wyraźna jest strata. Pana zdaniem skoro brak jest dochodu, to brak jest podstawy dla zobowiązań podatkowych, zaś wystawienie PIT przez bank było zupełnie pozbawione podstaw. Zwraca Pan uwagę na fakt, iż sytuacja byłaby inna gdyby bank w stosownym czasie dokonał przelewu wierzytelności zgodnie z postanowieniami umowy. Wówczas podatnicy mieliby równoważną długowi wobec banku wierzytelność wobec dłużnika (gdy ten jeszcze miał majątek nadający się do egzekucji). Niestety wyegzekwowanie tego zobowiązania od banku było niemożliwe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 wyżej powołanej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Natomiast pozarolnicza działalność gospodarcza jako odrębne źródło została wymieniona przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychody uzyskiwane przez osoby fizyczne w związku z prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą stanowią przychody właśnie z tego źródła, zdefiniowane w art. 14 ustawy.

Stosownie do treści art. 14 ust. 1 ww. ustawy za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 6 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 6, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125 (art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców, jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu, jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku, w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jednocześnie ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć poprzez pojęcie nieodpłatny. Przepisy ustawy o podatku dochodowym określają jedynie sposoby i kryteria ustalania wartości nabytych nieodpłatnie rzeczy (praw) albo nieodpłatnych świadczeń. Na gruncie języka polskiego nieodpłatny znaczy tyle co: nie wymagający opłaty; taki, za który się nie płaci; bezpłatny (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, 2003 r.) Przez pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa wyżej należy zatem rozumieć te wszystkie zjawiska, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

W świetle powyższego, uznać należy, iż dla celów podatkowych, przez nieodpłatne świadczenie rozumie się te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy. Wskazać przy tym należy, iż zgodnie z art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Usługi factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. Factoring niewłaściwy (niepełny) cechuje się tym, iż faktor nie nabywa wierzytelności definitywnie i nie ponosi odpowiedzialności w razie niewypłacalności dłużnika.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że bank na podstawie zawartej ugody zwolnił Pana (oraz Pana żonę) z długu wraz z należnymi odsetkami na łączną kwotę 1.183.890, 17 zł z zobowiązania wynikającego z prowadzonej działalności gospodarczej.

Dług powstał w związku z zawarciem umowy factoringu zgodnie z którą bank miał wykupywać wierzytelności pieniężne przysługujące Panu od dłużnika z tytułu sprzedanych towarów bez przejęcia ryzyka. Bank płacił za sprzedany kontrahentowi przez Pana towar, natomiast kontrahent miał w określonym czasie dokonać zapłaty bankowi. W przypadku braku zapłaty był Pan zobowiązany do zwrotu bankowi otrzymanych kwot wraz z odsetkami.

Odnosząc powyższe przepisy do przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż umorzenie zobowiązania lub jego części, bez względu na jego wysokość, a także odsetek, których termin płatności upłynął oraz odsetek karnych, których obowiązek płatności jednoznacznie wynika z umowy, bądź też innych kwot co do których powstał obowiązek zapłaty stanowić będzie dla Pana przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przychodem z działalności gospodarczej są wartości umorzonych zobowiązań obliczone proporcjonalnie do Pana prawa udziale w zysku. Z wyżej cytowanych przepisów wynika, iż każde umorzone zobowiązanie mające związek z działalnością, za wyjątkiem pożyczek z Funduszu Pracy oraz zobowiązań, których umorzenie jest związane z postępowaniem upadłościowym, z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego, stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, mający wpływ na podstawę opodatkowania. W świetle zaprezentowanego stanu faktycznego nie ma więc znaczenia fakt, iż był Pan zobowiązany do zwrotu otrzymanych pieniędzy bankowi za sprzedany towar, bowiem umorzone zostało zobowiązanie ciążące na Panu . Nie budzi bowiem wątpliwości, iż w wyniku dokonania umorzenia uzyskał Pan korzyść kosztem banku.

Odstąpienie przez bank od dochodzenia kwot należnych mu na podstawie zawartej umowy ma dla Pana konkretny wymiar finansowy, gdyż nie nastąpi uszczuplenie w Pana majątku, do którego doszłoby, gdyby dług został zapłacony (wyegzekwowany).

Dochód z tego tytułu nie jest przy tym zwolniony od opodatkowania na podstawie jakiegokolwiek przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Datą powstania przychodu jest data dokonania umorzenia. Dochód z tytułu umorzenia zobowiązania należy opodatkować wraz z pozostałymi przychodami z działalności gospodarczej zgodne z wybraną formą opodatkowania, a jeżeli działalności gospodarczej Pan nie prowadzi - według zasad właściwych dla formy w jakiej były opodatkowane dochody z działalności w ostatnim roku jej prowadzenia.

W konsekwencji bank nie ma obowiązku sporządzania z tego tytułu informacji PIT-8C, gdyż umorzenie dłużnikowi będącemu osobą fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą zobowiązania powstałego w związku z tą działalnością nie znajduje odzwierciedlenia w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten, jak wprost wynika z jego treści, dotyczy wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić przy tym należy, że rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Należy jednocześnie dodać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę zaistniałego stanu faktycznego oraz określenie uzyskania dochodu z tytułu umorzonego zobowiązania.

Niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla Pana żony. Może ona uzyskać interpretację dotyczącą ewentualnych obowiązków podatkowych, związanych z umorzeniem osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą należności wynikających z umowy factoringu, po złożeniu odrębnego wniosku w tym zakresie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Słowa kluczowe: działalność gospodarcza, faktoring, przychód, umorzenie

Data aktualizacji: 26/01/2013 12:00:01

Sposób dokumentacji otrzymanych premii pieniężnych przyznanych Wnioskodawcy przez kontrahe...

Na podstawie art. 14b 1 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz 2 i 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji...

Dotyczy prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z fakt...

Jak wynika z treści wniosku, który wpłynął do tut. Organu podatkowego w dniu 20.02.2007 r., Spółka otrzymała od kontrahenta fakturę VAT wystawioną w nowej, odmiennej niż poprzednie formie. W związku z czym Spółka ma wątpliwości, czy faktura, która...

Czy kosztem uzyskania przychodów są wydatki poniesione na opracowanie wniosku o unijną dot...

Działając na podstawie art. 14a 1 i 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), art. 21 ust. 1 pkt 46, art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 31 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób...

Możliwości sporządzenia faktury korygującej dla transakcji sprzedaży lokalu mieszkalnego

Na podstawie art. 14b 1 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz 2 i 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji...

Jaki kurs waluty powinien być zastosowany do ustalenia różnic kursowych w momencie zapłaty...

Na podstawie art. 14b 1 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji...

Polecamy ciekawe artykuły do przeczytania

Dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturze zbiorczej dokumentującej zakup paliwa do samochodów ciężarowych Miejsce świadczenia usług magazynowania, faktura, obowiązek podatkowy Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu wykonania opinii w zakresie geodezji i kartografii na zlecenie sądu?Jak prawidłowo wystawiać faktury korygujące i faktury końcowe do faktur zaliczkowych?Koszty uzyskania przychodu w momencie poniesienia tj. w dacie wydania faktury

Zamknij

Ta strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z polityką cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce, kliknij tutaj aby dowiedzieć się więcej.